Արկղի մեջ չոր ավազ լցնենք,սեղանիկը դնենք ավազի վրա՝ոտքերը դեպի ներքև և վրան դնենք կշռաքար ապա այն կխրվի ավազի մեջ։
Արկղի մեջ չոր ավազ լցնենք,վրան դնենք շրջված սեղանիկը,իսկ նրա՝ վրա կշռաքար։
․ Ո՞ր ֆիզիկական մեծությունն էր անփոփոխ փորձի ընթացքում:
Փորձի ընթացքում անփոփոխ էր ուժը։Նկարագրված փորձում ավազի վրա սեղանիկի գործադրած ճնշման ուժի հարաբերությունը նրա և ավազի հպման մակերևույթի մակերեսին շատ ավելի մեծ է ուստի հպման փոխազդեցությունը բնութագրում են հենց այդ հարաբերությամբ։
․ Ինչպե՞ս է կոչվում այն:
Այն կոչվում է ճնշման ուժ։
․ Համեմատեք սեղանիկի երկու դիրքերը: Ո՞ր դիրքում է սեղանիկն ավազի միավոր մակերեսով տեղամասի վրա ավելի մեծ ուժ գործադրում: Ձեր ենթադրությունը հիմնավորեք դատողություններով:
Երբ չոր ավազի վրա դնում ենք շրջված սեղանիկը և վրան կշռաքար,այն գրեթե չի խրվում ավազի մեջ։Երբ չոր ավազի վրա դնում ենք սեղանիկը ոտքերը դեպի ներքև և վրան կշռաքար ապա այն խրվում է ավազի մեջ։Նկարագրված փորձում ավազի վրա սեղանիկի գործադրած ճնշման ուժի հարաբերությունը նրա և ավազի հպման մակերևույթի մակերեսին շատ ավելի մեծ է ուստի հպման փոխազդեցությունը բնութագրում են հենց այդ հարաբերությամբ։
2․ Ո՞ ր ֆիզիկական մեծությունն է կոչվում ճնշում: Գրե՛ք ճնշման բանաձևը:
Այն ֆիզիկական մեծությունը,որը հավասար է մակերևույթին ուղղահայաց ազդող ուժի հարաբերությանը այդ մակերևույթի մակերեսին կոչվում է ճնշում։
p=F/S
3․ Ի՞նչ ֆիզիկական իմաստ ունի ճնշումը:
4․ Ո՞ րն է ճնշման միավորը միավորների ՄՀ-ում:
Ճնշման միավորը ՄՀ-ում պասկալն է`պա։
5․ Ո՞ ր բանաձևն է ճիշտ արտահայտում ճնշման արժեքը.
ա. P = F x S,
բ. p= F/ S ;
գ. p = S/ F :
6.Ինչպե՞ս կարելի է փոքրացնել ճնշումը: Բերե՛ք օրինակներ:
Ճնշումը կարելի է փոքրացնել մակերևույթի մեծացման շնորհիվ։Օրինակ՝մեծ մակերևույթ ունեցող անիվները օգտագործվում են ծանր բեռների տակ ճնշման նվազեցման համար։
- Համեմատե՛ք նկարում պատկերված հավասար զանգվածներով ավտոմեքենաների ճնշումները գետնին: Ո՞ ր մեքենայի գործադրած ճնշումն է ավելի փոքր:
Դեղին գույնի ավտոմեքենայի գործադրած ճնշումը ավելի փոքր է։
- Ինչպե՞ս կարելի է մեծացնել ճնշումը: Բերե՛ք օրինակներ:
Ճնշումը մեծանում է, երբ ուժը կիրառվում է ավելի փոքր մակերևույթի վրա։