Հայոց թագավորությունները Ք․ա․ 3-րդ դարում

Ալեքսանդր Մակեդոնացու մահից հետո նրա աշխարհակալությունը բաժանվեց մի քանի մասի։ Դրանցից ամենախոշորը Հայաստանին հարավից սահմանակից Սելևկյան տերությունն էր։

Ք․ա․ 4-րդ դարի վերջին մակեդոնացիները բռնազավթել էին Կապադովկիան։ Սպանված թագավորի որդին կարողանում է վերականգնվել հայրական գահին՝ շնորհիվ հայկական արքայից ստացած զորքերի։ Դա վկայում է, որ նորանկախ Հայաստանը արդեն Ք․ա․ 4-րդ դարի վերջին ծանրակշիռ ուժ էր տարածաշրջանում։

Հայկական թագավորությունները և Սելևկյան տերությունը Ք․ա․ 3-րդ դարում։ Սելևկյան տերությունը Ք․ա․ 3-րդ դարում բազմիցս փորձեց նվաճել Հայաստանը։ Սակայն այդ ջանքերն ապարդյուն անցան, որովհետև հայկական երկու թագավորությունները՝ Մեծ Հայքը և Փոքր Հայքը, գործում էին միասնաբար։

Ք․ա․ 260-240-թթ․ իշխած հայոց արքա Սամոս (Շամ) Երվանդականը կառուցե Կոմմագենեի կենտրոն Սամոսատ (Շամշատ) քաղաքը։ Նա հատեց դրամներ, որոնք մեզ հասած առաջին արքայական դրամներն են։ Ավելի վաղ դրամներ էին հատել Երվանդ 2-ը և Տիրիբազը, որոնք սակայն ոչ թե անկախ արքաներ, այլ Աքեմենյան տերության հայ սատրապներն էին։

Ք․ա․ 240-ական թթ․ Շամին հաջորդեց նրա որդի Արշամը, որը կառուցեց Արշամաշատ քաղաքը Ծոփքում։ Արշամի մասին տեղեկանում ենք, որ նա այնքան հզոր էր, որ կարողացել էր ապաստան տալ Սելևկյան տերության դեմ ապստամբած նրա եղբորը։

Մեծ Հայքի Հայկազունի Երվանդականների թագավորության անկումը։ Ք․ա․ 3-րդ դարի վերջի Հայաստանը թուլացել էր։ Դա նպաստավոր պայմաններ ստեղծեց Սելևկյանների վաղեմի ծրագրի իրականացման համար, ինչին նպաստեց նաև հայերի ներքին պառակտվածությունը։ Ք․ա․ 201 թ․ Սելևկյան արքա Անտիոքոս 3-ի զորքերը հայազգի զորավարներ Արտաշեսի և Զարեհի գլխավորությամբ արշավեցին Հայաստան։ Երվանդ 4-րդ Վերջինը՝ Ք․ա․ մոտ 220-201 թթ․, զոհվեց մայրաքաղաք Երվանդաշատի պաշտպանության ժամանակ։ Այնուհետև գրավվեց Մեծ Հայքի հոգևոր կենտրոն Բագարանը, որտեղ սպանվեց Երվազ քրմապետը՝ Երվանդ 4-րդ արքայի եղբայրը։ Դրանով Ք․ա․ 201թ․ Մեծ Հայքում վերջ դրվեց Հայկազունիների Երվանդական ճյուղի իշխանությանը։

Արտաշեսը Մեծ Հայքում, իսկ Զարեհը Ծոփքում նշանակվեցին սելևկյան կառավարիչներ (ստրատեգոսներ)։ Այդ վիճակը շարունակվեց մինչև Ք․ա․ 190 թվականը։

Ամփոփիչ աշխատանք

Մաթեմատիկա 31.10.2023

Առաջադրանքներ․

1)Երկու ամբողջ թվերից ո՞րն է ավելի մեծ․

ա)դրական թիվը, թե՞ զրոն

բ)բացասական թիվը, թե՞ զրոն

գ)դրական թիվը, թե՞ բացասական

2)Աճման կարգով թվարկե՛ք ամբողջ թվերը․

ա)-2-ից մինչև 7-ը

բ)-10-ից մինչև -3-ը

գ)-45-ից մինչև -40-ը

3)Համեմատեք ամբողջ թվերը․

0 > -3

-1 < 1

-13 < 2

-1000 < 1

25 > -25

4)Համաձուլվածքը կազմված է կապարից և երկաթից, որոնց զանգվածները հարաբերում են ինչպես 2:7 :Որքա՞ն կապար և որքա՞ն երկաթ է պարունակում այդպիսի համաձուլվածքի կտորը, եթե նրա զանգվածը 3600գ է։

2+7=9

3600:9=400

400×2=800

400×7=2800

Պատ՝. 800, 2800

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1)x թիվը դրական է, թե՞ բացասական, եթե՝

ա) x>0 դրական

բ) x<0 բացասական

2)Աճման կարգով թվարկե՛ք ամբողջ թվերը․

ա)-6-ից մինչև 5-ը

բ)-20-ից մինչև -10-ը

գ)-4-ից մինչև 0-ն

3)Համեմատեք ամբողջ թվերը․

-4 <2

-3 > -10

5 > -3

-16 < -12

-73 > -100

4)Կատարե՛ք գործողությունները․

Անդաստան

Untitled

Նկարում ցուցադրված է օդի ջերմաստիճանը չափող ջերմաչափ:

ա) Առաջին ջերմաչափը ցույց է տալիս 0°С

Երկրորդ և երրորդ ջերմաչափերի ցուցումները կարելի է կարդալ տարբեր ձևերով՝

բ) 12 աստիճան տաքություն, կամ 12 աստիճան զրոյից բարձր, կամ+12°С

գ) 10 աստիճան ցուրտ կամ 10 աստիճան զրոյից ցածր, կամ−10°С

+ նշանով գրված ջերմությունը կոչվում է դրական, իսկ − նշանով գրվածը՝ բացասական:

Դրական արժեքները սովորաբար գրում են առանց + նշանի։

Օրինակ՝

+12=12, +27=27, +7489=7489 սրանք դրական թվեր են:

Օրինակ՝

−5,−378, −3/4,−1ամբ1/8, սրանք բացասական թվեր են:

Ուշադրություն՝

0 թիվը ո՛չ բացասական թիվ է, ո՛չ էլ դրական:

Ամբողջ դրական և բացասական թվերն ու 0-ն կոչվում են ամբողջ թվեր:

Օրինակ`

2/7, −74ամբ․8/9, 0, −5, 3/4, 12 թվերից ամբողջ են հետևյալ թվերը՝ 0, −5, 12

0-ն և բոլոր դրական թվերը միասին կոչվում են ոչ բացասական թվեր:

0-ն և բոլոր բացասական թվերը միասին կոչվում են ոչ դրական թվեր:

Առաջադրանքներ․

1)Հետևյալ թվերից ընտրիր ամբողջ թվերը:

3ամբ2/5, 41, −17/41,−8, 0, 5

2)Հետևյալ թվերից ընտրիր դրական թվերը:

−7, 0, −1/55, 6, +55, 33, −18

3)Գիշերը օդի ջերմաստիճանը +2°C էր, իսկ ցերեկը այն իջավ 5 աստիճանով:

Նշիր, թե որքան դարձավ ջերմաստիճանը ցերեկը։

Լուծում՝ 2-5=-3

4)Խանութի մեկ շաբաթվա եկամուտների մատյանում գրված է․

Որոշեք խանութի շաբաթվա եկամուտը։

Պատ՝.10500

5)Լուծեք խնդիրը․

Հերթագայող մեծ և փոքր ուլունքներից կազմված ուլունքաշարում կա 50 ուլունք: ՈՒլունքաշարի թելը կտրվել է և թափված ուլունքներից 9-ը կորել են, ընդ որում կորածների մեջ փոքրերի քանակը 2 անգամ ավելի է, քան մեծերինը: Քանի մեծ և քանի փոքր ուլունք է մնացել:

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1)Հետևյալ թվերից ընտրիր ոչ բացասական թվերը:

−18, 18, −3, 23, 0, −11/18, 1/3

2)Արդյո՞ք −135/45 թիվը ամբողջ թիվ է:

3)Գործածելով + և — նշանները՝ գրե’ք.

ա)10^O տաքություն

բ)3^O ցուրտ

գ)0-ից 7 աստիճան ցածր

դ)0-ից 8 աստիճան բարձր

4)Լուծեք խնդիրը․

Լճի մակերևույթն արագորեն ծածկվում էր ջրիմուռներով, ընդ որում ջրիմուռներով ծածկված մակերեսն ամեն օր կրկնապատկվում էր: Լճի մակերևույթը ջրիմուռներով ամբողջությամբ ծածկվեց 30 օրում: Քանի՞ օրում էր ջրիմուռներով ծածկվել լճի մակերևույթի կեսը:

Մարզական նախագիծ

ԻՄ ՍՈՒՐԲ ՀԱՅՐԵՆԻՔ

ԻՄ ՍՈՒՐԲ ՀԱՅՐԵՆԻՔ
Իմ սուրբ հայրենիք, դու սրտիս մեջ ես,
Դու սրտիս մեջ ես, ոչ լեզվիս վրա,
Իմ սրտի միջից, թե սիրտս ճեղքես՝
Դրոշիդ բոցը պիտի հուրհրա։
Չեմ ուզում գոռալ իմ սիրո մասին,
Սակայն, իմացիր, հայրենիք իմ մեծ,
Քեզ հարյուր տեղով խոցեց թշնամին,
Բայց հազար տեղով իմ սիրտը խոցվեց։
Ես ամբողջովին քոնն եմ, հայրենիք,
Եվ մոմի նման, ճամփեքիդ վրա
Քո փառքի համար թե մի օր վառվեմ,
Մոխրաբիծ անգամ ինձնից չի մնա։ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ՇԻՐԱԶ

Untitled

1)Գրադարանում կա 60 գիրք։ Այդ գրքերի ­2/3—ը ամուր կազմով է։

Ամուր կազմով քանի՞ գիրք կա գրադարակում։

 

60:3×2=40

Պատասխան40 ամուր գիրք

 

2)Մրցավազքն անցկացվում էր 25 կմ երկարությամբ օղակաձև ճա­

նապարհին։ Յուրաքանչյուր մեքենա մինչև վերջնագծին հասնելը

20 անգամ պիտի անցներ այդ ճանապարհը։ Մեքենաներից մեկին

մինչև վերջնագիծը մնում էր անցնելու ամբողջ ճանապարհի ­1/5—ը։

Քանի՞ կիլոմետր էր անցել մեքենան։

 

25․20=500

500:5.1=100

500-100=400

 

Պատասխան 400կմ

 

 

3)Ավազանում 600 մ3 ջուր կար։ Դրանից 125 մ3ը արտահոսեց։ Ավա­զանում եղած ջրի ո՞ր մասն արտահոսեց։

125/600=25/120=5/24

Պատասխան5/24

 

4)Գնացքի մի վագոնում 36 ուղևոր կա, իսկ մյուսում՝ դրա 5/6—­ը։

Ընդամենը քանի՞ ուղևոր կա այդ երկու վագոններում։

36:6×5=30

30+36=66

Պատասխան30 ուղևոր

 

 

5)Բասկետբոլիստը խաղի ընթացքում վաստակել է 36 միավոր, որ

թիմի վաստակած միավորների 2/5—­ն է։ Քանի՞ միավոր է վաստակել

թիմը:

36×5:2=90

Պատասխան90 միավոր

 

 

6)Գրադարանում կա 54600 գեղարվեստական և 8400 գիտական

գիրք։ Քանի՞ անգամ է գրադարանում եղած գեղարվեստական

գրքերի քանակն ավելի գիտականների քանակից։

54600:8400=6.4200/8400=6.1/2

Պատասխան6.1/2 անգամ

 

7)Նախատեսված էր, որ գործարանը մեկ տարում պիտի թողարկեր

12500 մեքենա։ Գործարանը նախատեսված աշխատանքը կատա­րեց 114 %­ով։ Նախատեսվածից քանի՞ մեքենայով ավելի թողար­կեց գործարանը։

12500:100=125

125×14=1750

Պատասխան500-ով

Отчёт по русскому язику

Февраль

Класная работа

Кувшин с золотом

О.Туманян”Кувшин с золотом”

Март

Домашняя работа

Масленица в Южной школе

Журавлик

Моя мама

Что такое хорошо и что такое плохо?

Мост

Маленький принц

Апрель

Пасха в Америке

Антуан де Сент-Экзюпери ,,МАЛЕНЬКИЙ ПРИНЦ,,

Капризная роза

Пушок

Май

Моя библиотека

«Ворона и лисица»

Untitled

Упражнение 4. Ответьте на вопросы.
1. Кого ты встретил в академии? (он и она) Я встретил в академии её. 2. Кого он ждёт в общежитии? нас ждёт в общежитии. (мы) 3. Кого вы давно не видели? (вы и они) вас и их давно не видели.4. Кого мы знаем в академии? (они я) их и меня знаем в академии. 5. Кого мы не знаем? (ты) тебя не знаем 6. Кого ты любишь? (она) её ты любишь.

Б. Упражнение 6. Напишите предложения в будущем времени.
Модель: Я завтракаю утром. – Я буду завтракать утром.
1. Преподаватель объясняет новый урок- Преподаватель  будет новый урок. 2. Студенты внимательно
слушают, потом они пишут.-Студенты внимательно
слушают, потом они будут пишут 3. Наши друзья слушают музыку.-Наши друзья  будут слушают музыку. 4. Его подруга
пишет письмо домой.-Его подруга
пишет письмо домой 5. Вечером мы ужинаем. 6. В воскресенье они гуляют в
парке. 7. Днём мой брат работает. 8. Мой друг хорошо говорит по-русски.